اختلالات پاراتیروئید

غدد پاراتیروئید غدد درون ریز کوچک در گردن انسان و سایر چهارپایان هستند. انسان ها معمولا دارای چهار غده پاراتیروئید هستند که در قسمت های مختلف پشت غده تیروئید قرار دارند. غده پاراتیروئید هورمون پاراتیروئید را در پاسخ به کلسیم پایین خون تولید و ترشح می کند که نقش کلیدی در تنظیم میزان کلسیم در خون و استخوان ها دارد.

هیپرپاراتیروئیدیسم و ​​هیپوپاراتیروئیدیسم، که با تغییر در سطح کلسیم خون و متابولیسم استخوان مشخص می شود، حالت هایی با عملکرد اضافی یا ناقص پاراتیروئید هستند.

ساختار غدد پاراتیروئید

غدد پاراتیروئید دو جفت غده هستند که در پشت لوب چپ و راست تیروئید قرار دارند. هر غده به رنگ قهوه‌ای مایل به زرد است که شبیه دانه عدس است که معمولاً حدود 6 میلی‌متر طول و 3 تا 4 میلی‌متر عرض دارد. دو غده پاراتیروئید در هر طرف که بالاتر قرار دارند، غدد پاراتیروئید فوقانی و دو غده پاراتیروئید پایین را غدد پاراتیروئید تحتانی می نامند. غدد پاراتیروئید سالم به طور کلی حدود 30 میلی گرم در مردان و 35 میلی گرم در زنان وزن دارند. این غدد در معاینه گردن قابل مشاهده و احساس نیستند.

هر ورید پاراتیروئید به وریدهای تیروئید فوقانی، میانی و تحتانی تخلیه می شود. وریدهای تیروئید فوقانی و میانی به ورید ژوگولار داخلی و سیاهرگ تیروئید تحتانی به ورید براکیوسفالیک تخلیه می‌شوند.

غدد پاراتیروئید از نظر تعداد متغیر هستند و معمولاً می توانند در سطح خلفی غده تیروئید قرار گیرند. گاهی اوقات، برخی از افراد ممکن است شش، هشت یا حتی تعداد بیشتر غده پاراتیروئید داشته باشند.گاهی و به ندرت، غدد پاراتیروئید ممکن است درون خود غده تیروئید، قفسه سینه یا حتی تیموس قرار بگیرند.

میکروآناتومی غدد پاراتیروئید

غدد پاراتیروئید به دلیل نزدیکی به تیروئید نامگذاری شده اند و نقشی کاملاً متفاوت از غده تیروئید دارند. غدد پاراتیروئید بر خلاف ساختار فولیکولی تیروئید، به راحتی از تیروئید قابل تشخیص هستند، زیرا دارای سلول های متراکم هستند. دو نوع سلول منحصر به فرد در غده پاراتیروئید وجود دارد:

* سلول های اصلی که هورمون پاراتیروئید را سنتز و آزاد می کنند. این سلول‌ها کوچک هستند و هنگامی که با هورمون پاراتیروئید بارگیری می‌شوند تیره به نظر می‌رسند و زمانی که هورمون ترشح می‌شود یا در حالت استراحت هستند، روشن می‌شوند.

* سلول‌های اکسی‌فیل که از نظر ظاهری سبک‌تر هستند و با افزایش سن بر تعدادشان افزوده می‌شود، و عملکرد ناشناخته‌ای دارند.

عملکرد غدد پاراتیروئید

وظیفه اصلی غدد پاراتیروئید حفظ سطح کلسیم و فسفات بدن در محدوده بسیار باریکی است تا سیستم عصبی و عضلانی بتوانند به درستی عمل کند. غدد پاراتیروئید این کار را با ترشح هورمون پاراتیروئید (PTH) انجام می دهند.

هورمون پاراتیروئید (پاراتورمون) پروتئین کوچکی است که در کنترل هموستاز کلسیم و فسفات و همچنین فیزیولوژی استخوان نقش دارد. هورمون پاراتیروئید دارای اثرات متضاد با کلسی تونین است.

PTH  با تحریک مستقیم استئوبلاست ها و در نتیجه تحریک غیرمستقیم استئوکلاست ها ، سطح کلسیم خون را افزایش می دهد، همچنین با فعال کردن ویتامین D، جذب کلسیم گوارشی را افزایش می‌دهد و باعث حفظ کلسیم (بازجذب) توسط کلیه‌ها می‌شود.

. PTH تنظیم کننده اصلی غلظت فسفات سرم از طریق اعمال بر کلیه است. از طریق فعال شدن ویتامین D، جذب (روده ای) فسفات افزایش می یابد.

اختلالات غدد پاراتیروئید

بیماری پاراتیروئید معمولاً به حالت هایی تقسیم می شود که در آن پاراتیروئید بیش از حد فعال است (هیپرپاراتیروئیدیسم)، و حالت هایی که پاراتیروئید کم کار است (هیپوپاراتیروئیدیسم). هر دو حالت با علائم خود مشخص می شوند که به کمبود یا زیاد بودن هورمون پاراتیروئید در خون مربوط می شود.

هیپرپاراتیروئیدیسم اولیه :

هیپرپاراتیروئیدیسم حالتی است که در آن هورمون پاراتیروئید اضافی در خون گردش می کند. که ممکن است به دلیل افزایش جذب استخوان، باعث درد و حساسیت استخوان شود. با افزایش کلسیم در گردش، ممکن است علائم دیگری همراه با هیپرکلسمی وجود داشته باشد که معمولاً کم آبی است. هیپرپاراتیروئیدیسم بیشتر در اثر تکثیر خوش خیم سلول های اصلی در یک غده پاراتیروئید و به ندرت در سندرم MEN ایجاد می شود. این حالت به عنوان هیپرپاراتیروئیدیسم اولیه شناخته می شود، که به طور کلی با برداشتن غده پاراتیروئید غیرطبیعی با جراحی درمان می شود.

هیپرپاراتیروئیدیسم ثانویه :

بیماری کلیوی ممکن است منجر به پرکاری پاراتیروئید شود. هنگامی که کلسیم بیش از حد از خون از طریق ادرار از بین می رود، توسط پاراتیروئید جبران می شود و هورمون پاراتیروئید ترشح می شود. غدد برای سنتز هورمون پاراتیروئید بیشتر، بزرگ می شوند. که به عنوان هیپرپاراتیروئیدیسم ثانویه شناخته می شود.

هیپرپاراتیروئیدیسم ثالث :

اگر هیپرپاراتیروئیدیسم ثانویه طی چند ماه ادامه یابد، بافت پاراتیروئید ممکن است به سطح کلسیم خون پاسخ ندهد و شروع به آزادسازی مستقل هورمون پاراتیروئید کند. که به عنوان هیپرپاراتیروئیدیسم سوم شناخته می شود.

هیپوپاراتیروئیدیسم

حالت کاهش فعالیت پاراتیروئید به عنوان هیپوپاراتیروئیدیسم شناخته می شود.که معمولاً با آسیب به غدد یا خون رسانی آنها در طول جراحی تیروئید مرتبط است – ممکن است با سندرم های ژنتیکی نادرتر مانند سندرم دی جورج که به عنوان یک سندرم اتوزومال غالب به ارث می رسد، مرتبط باشد. هیپوپاراتیروئیدیسم پس از برداشتن غدد پاراتیروئید یا جراحی رخ خواهد داد.

گاهی اوقات، بافت های یک فرد در برابر اثرات هورمون پاراتیروئید مقاوم است. که به عنوان شبه هیپوپاراتیروئیدیسم شناخته می شود. در این حالت غدد پاراتیروئید کاملاً کار می کنند و خود هورمون قادر به عملکرد نیست و در نتیجه سطح کلسیم خون کاهش می یابد. هیپوپاراتیروئیدیسم کاذب اغلب با بیماری ژنتیکی استئودیستروفی ارثی آلبرایت همراه است.

هیپوپاراتیروئیدیسم ممکن است با علائم مرتبط با کاهش کلسیم ظاهر شود و به طور کلی با آنالوگ های ویتامین D درمان می شود.

تشخیص اختلالات غدد پاراتیروئید

در بیشتر موارد، افزایش کلسیم توسط آزمایشات خونی که به دلایل دیگر درخواست داده شده است، دیده می شود.

•  آزمایشات خون

الکالین فسفاتاز (ALP)

کراتینین

کلیرانس کراتینین

کلسیم خون

منیزیم

هورمون پاراتیروئید (PTH)

BUN

•  آزمایش ادرار

آزمایش ادرار 24 ساعته می‌تواند اطلاعاتی در مورد عملکرد کلیه‌ها و میزان کلسیمی که از ادرار دفع می‌شود، ارائه دهد.

این آزمایش به پزشک کمک میکند تا شدت هیپرپاراتیروئیدیسم را تعیین کند یا اختلال کلیوی را که باعث پرکاری پاراتیروئید می شود، تشخیص دهد. اگر سطح کلسیم بسیار پایین در ادرار یافت شود، ممکن است به این معنی باشد که این وضعیتی است که نیازی به درمان ندارد.

• تست های دیگر

تست تراکم مواد معدنی استخوان. این آزمایش برای بررسی اینکه آیا به پوکی استخوان مبتلا شده اید یا خیر انجام می شود.

این آزمایش از دستگاه های اشعه ایکس ویژه برای اندازه گیری چند گرم کلسیم و سایر مواد معدنی استخوانی در یک بخش استخوانی استفاده می کند.

** آزمایش های تصویربرداری کلیه ها برای تعیین اینکه آیا سنگ کلیه یا سایر مشکلات کلیوی وجود دارد یا خیر

آزمایشات تصویربرداری قبل از جراحی

اسکن پاراتیروئید

اسکن توموگرافی کامپیوتری (CT) ممکن است با اسکن sestamibi ترکیب شود تا هر گونه مشکل در غدد پاراتیروئید را بهبود بخشد.

سونوگرافی. اولتراسوند از امواج صوتی برای ایجاد تصاویری از غدد پاراتیروئید و بافت اطراف استفاده می کند.

درمان اختلالات پاراتیروئید

گزینه های درمانی اولیه می تواند شامل پیگیری و نظارت مداوم ، جراحی و دارو باشد.

•  پیگیری و نظارت مداوم اگر :

سطح کلسیم فقط کمی افزایش یافته است

کلیه ها خوب کار می کنند و سنگ کلیه وجود ندارد

تراکم استخوان در محدوده استاندارد یا فقط کمی کمتر از محدوده است

علائم دیگری وجود ندارد

• عمل جراحی اگر :

جراحی رایج ترین درمان برای هیپرپاراتیروئیدیسم اولیه است و در بیشتر موارد کاربرد دارد. جراح فقط غده هایی را که بزرگ شده یا دارای تومور هستند را خارج می کند.

اگر هر چهار غده تحت تأثیر قرار گیرند، جراح احتمالاً تنها سه غده و شاید بخشی از غده چهارم را خارج کند. مقداری از بافت پاراتیروئید کارآمد باقی می‌ماند.

عوارض ناشی از جراحی شایع نیستند. خطرات عبارتند از:

آسیب به اعصاب کنترل کننده تارهای صوتی.

سطوح پایین کلسیم طولانی مدت که نیاز به استفاده از مکمل های کلسیم و ویتامین D به دلیل حذف یا آسیب به تمام غدد پاراتیروئید دارد. این بدان معناست که بدن نمی تواند هورمون پاراتیروئید کافی برای نگه داشتن کلسیم در محدوده استاندارد تولید کند.

داروها

داروهای درمان پرکاری پاراتیروئید شامل موارد زیر است:

کلسی مینتیک ها که مانند کلسیم در گردش خون باعث فریب غدد پاراتیروئید می شوند تا هورمون پاراتیروئید کمتری ترشح کند.

Cinacalcet  و آنالوگ های ویتامین D برای مدیریت هیپرپاراتیروئیدیسم ثانویه در بیماری مزمن کلیوی استفاده می شود. این داروها به حفظ تعادل مواد معدنی کلسیم و فسفر کمک می کنند تا غدد پاراتیروئید مجبور نباشند سخت کار کنند.

شایع ترین عوارض جانبی گزارش شده سیناکلست درد مفاصل و عضلانی، اسهال، حالت تهوع و عفونت تنفسی است.

درمان جایگزینی هورمونی برای زنانی که یائسگی را پشت سر گذاشته اند و علائم پوکی استخوان دارند، هورمون درمانی جایگزین ممکن است به استخوان ها در حفظ کلسیم کمک کند. با این حال، این درمان مشکلات اساسی غدد پاراتیروئید را برطرف نمی کند.

استفاده طولانی مدت از درمان جایگزینی هورمون می تواند خطر لخته شدن خون و سرطان سینه را افزایش دهد.

برخی از عوارض جانبی رایج درمان جایگزینی هورمونی شامل درد و حساسیت پستان، سرگیجه و سردرد است.

بیس فسفونات ها باعث جلوگیری از از دست رفتن کلسیم از استخوان ها می شود و ممکن است پوکی استخوان ناشی از پرکاری پاراتیروئید را کاهش دهند. برخی از عوارض جانبی مرتبط با بیس فسفونات ها عبارتند از فشار خون پایین، تب و استفراغ. این درمان مشکلات اساسی غدد پاراتیروئید را برطرف نمی کند و سطح کلسیم خون بالاتر از محدوده استاندارد باقی می ماند.

منابع

1.     Gray, Henry (1980). Williams, Peter L; Warwick, Roger (eds.). Gray’s Anatomy (36th ed.). Churchill Livingstone. p. 1453. ISBN 0-443-01505-8.

2.    ^ Johnson, S J (1 April 2005). “Best Practice No 183: Examination of parathyroid gland specimens”. Journal of Clinical Pathology. 58 (4): 338–342. doi:10.1136/jcp.2002.002550. PMC 1770637. PMID 15790694.

3.    ^ Jump up to:a b Illustrated Anatomy of the Head and Neck, Fehrenbach and Herring, Elsevier, 2012, p. 159

4.    ^ Jump up to:a b Drake, Richard L.; Vogl, Wayne; Tibbitts, Adam W.M. Mitchell; illustrations by Richard; Richardson, Paul (2005). Gray’s anatomy for students. Philadelphia: Elsevier/Churchill Livingstone. p. 918. ISBN 978-0-8089-2306-0.

5.    ^ Jump up to:a b c d Williams, S. Jacob; dissections by David J. Hinchcliffe; photography by Mick A. Turton; illustrated by Amanda (2007). Human anatomy: a clinically-orientated approach (New ed.). Edinburgh: Churchill Livingstone. ISBN 978-0-443-10373-5.[page needed]

6.    ^ Lappas D, Noussios G, Anagnostis P, Adamidou F, Chatzigeorgiou A, Skandalakis P (September 2012). “Location, number and morphology of parathyroid glands: results from a large anatomical series”. Anat Sci Int. 87 (3): 160–4. doi:10.1007/s12565-012-0142-1. PMID 22689148. S2CID 207431255.