آزمایش Anti-dsDNA یکی از مهمترین تستهای تشخیصی در بررسی بیماریهای خودایمنی است. این آزمایش بهطور ویژه برای تشخیص بیماری لوپوس اریتماتوی سیستمیک (SLE) استفاده میشود. در این آزمایش، سطح آنتیبادیهایی که علیه DNA دو رشتهای (Double-Stranded DNA) در بدن تولید میشوند، اندازهگیری میشود. این آنتیبادیها بهعنوان یکی از نشانگرهای اختصاصی بیماریهای خودایمنی شناخته میشوند.
چه زمانی به آزمایش Anti-dsDNA نیاز دارید؟
آزمایش Anti-dsDNA معمولاً توسط پزشکان روماتولوژیست و متخصصین ایمونولوژی در شرایط زیر درخواست میشود:
- مشکوک بودن به لوپوس یا بیماریهای مرتبط با خودایمنی
- ارزیابی فعالیت بیماری لوپوس در بیماران شناختهشده
- بررسی آسیبهای کلیوی ناشی از بیماری لوپوس (لوپوس نفریت)
- همراه با سایر آزمایشهای تکمیلی مانند ANA و C3، C4
آزمایش Anti-dsDNA چگونه انجام میشود؟
آزمایش Anti-dsDNA یک آزمایش خون ساده است که نیاز به آمادگی خاصی ندارد. در این تست، نمونه خون بیمار گرفته شده و در آزمایشگاه با استفاده از روشهای دقیق مانند ایمونوفلورسانس یا الایزا (ELISA) آنالیز میشود.
در برخی موارد، این تست همراه با آزمایشهای تکمیلی دیگر انجام میشود تا تشخیص دقیقتری از شرایط بیمار ارائه شود.
تفسیر نتایج آزمایش Anti-dsDNA
نتایج آزمایش Anti-dsDNA بهصورت کمی یا کیفی گزارش میشود:
- نتیجه منفی: سطح آنتیبادی Anti-dsDNA در خون طبیعی است و احتمال بیماری لوپوس کم است.
- نتیجه مثبت: سطح بالای آنتیبادی Anti-dsDNA معمولاً نشاندهنده بیماری لوپوس یا افزایش فعالیت بیماری است.
نکته مهم این است که نتیجه این آزمایش به تنهایی برای تشخیص کافی نیست و باید همراه با علائم بالینی و سایر آزمایشها بررسی شود.
ارتباط آزمایش Anti-dsDNA با بیماری لوپوس
بیماری لوپوس یک اختلال خودایمنی است که میتواند اندامهای مختلفی مانند پوست، کلیهها، مفاصل و قلب را درگیر کند. آنتیبادیهای Anti-dsDNA بهطور خاص با این بیماری مرتبط هستند و سطح آنها در موارد شدیدتر بیماری افزایش مییابد.
علائم شایع بیماری لوپوس شامل:
- خستگی شدید
- درد و التهاب مفاصل
- راشهای پوستی (بهخصوص روی صورت)
- تبهای مکرر و بیدلیل
- ریزش مو
- مشکلات کلیوی
عوامل مؤثر بر نتیجه آزمایش Anti-dsDNA
برخی عوامل میتوانند نتایج این آزمایش را تحت تأثیر قرار دهند:
- داروهای خاصی که ممکن است سطح آنتیبادیها را تغییر دهند
- عفونتهای ویروسی یا باکتریایی
- بیماریهای خودایمنی دیگر
برای دریافت دقیقترین نتیجه، حتماً پزشک را از سابقه دارویی و شرایط جسمانی خود مطلع کنید.
تستهای مکمل آزمایش Anti-dsDNA
برای اطمینان از تشخیص بیماری لوپوس یا سایر بیماریهای خودایمنی، پزشک ممکن است آزمایشهای زیر را نیز درخواست کند:
- ANA (آنتینوکلئار آنتیبادی): اولین تست غربالگری برای بیماریهای خودایمنی
- C3 و C4 (سطح کمپلمان): برای بررسی فعالیت سیستم ایمنی
- CRP و ESR: ارزیابی التهاب در بدن
هزینه آزمایش Anti-dsDNA در تهران
هزینه این آزمایش بسته به آزمایشگاه، نوع روش انجام تست (ایمونوفلورسانس یا الایزا) و تعرفههای بیمه متغیر است. بیشتر آزمایشگاهها در تهران، این تست را تحت پوشش بیمههای معتبر انجام میدهند.
جمعبندی
آزمایش Anti-dsDNA یکی از حیاتیترین ابزارها برای تشخیص بیماریهای خودایمنی بهویژه لوپوس است. این تست در کنار سایر آزمایشها و ارزیابیهای بالینی به پزشکان کمک میکند تا برنامه درمانی مناسب را برای بیماران تدوین کنند. اگر علائمی از بیماریهای خودایمنی دارید یا پزشک شما این تست را توصیه کرده است، انجام این آزمایش در آزمایشگاههای مجهز تهران میتواند اطلاعات دقیق و جامعی در اختیار شما قرار دهد.